از اهدای پلاکت خون غافل نشویم

چند روز پیش برای اهدای خون به سازمان انتقال خون حوالی میدان نمازی مراجعه کردم. هنگام ثبت اسمم، آقایی که مسوول این کار بود خواهش کرد تا با توجه به گروه خونی ام (o منفی) پلاکت اهدا کنم؛ ظاهرا در آن روز پلاکت شدیدا مورد نیاز بیماران بود.

من اما با وجود سابقه دار بودن! در اهدای خون هنوز پلاکت اهدا نکرده بودم.

به هر حال، هم نیاز شدید بود و هم تجربه ای متفاوت برای من؛ پس از مراجعه به پخش پلاکت و توضیحاتی که پزشک حاضر داد بر اطلاعاتم اضافه شد.

▪️این که پلاکت را مانند خون نمی توان مدت زیادی نگهداری کرد(نهایتا سه تا پنج روز) و سازمان انتقال خون بر اساس نیاز سریع مراکز درمانی اقدام به ددریافت پلاکت اهداکنندگان و ارسال آن به بیمارستان ها می کند.

▪️بیشتر پلاکتی که در زمان حاضر در کشور تهیه و تولید می‌‌شود پلاکت رندوم (Random) است و باید در همان 6 ساعت اولیه پس از اهدای خون از سایر سلول‌‌ها و بخش‌‌های خون جدا شود و هر 6 واحد آن که توسط 6 نفر از اهدا کنندگان خون تهیه می شود یک دوز درمانی است.

▪️نوع دیگر تهیه پلاکت به روش آفرزیس است در این روش خون اهداکننده توسط یک ست یک بار مصرف جدا و وارد دستگاه تمام اتوماتیکی می‌‌شود که می‌‌تواند ترکیبات خون را از هم جدا کند. در هر بار اهدای پلاکت به روش آفرزیس به اندازه 6 تا 8 واحد اهدای خون به روش معمول، پلاکت جمع آوری می‌‌شود.

▪️تفاوت این روش دریافت پلاکت با استخراج پلاکت از کیسه‌های خون اهدایی در این است که منشأ پلاکت، یک شخص است و پلاکت به میزان بیشتری اهدا می‌شود.

▪️نکته مهم اینجاست که در روش آفرزیس هم پلاکت‌ها بهترحفظ می‌شوند و هم این که به هنگام ورود به بدن گیرنده، تنوع آنتی‌ژن کمتری به وجود می‌‌آید و ترمیم و اصلاح کمبود پلاکت، موفق‌تر خواهد بود. پلاکتی که تنها از یک اهدا کننده دریافت می‌‌شود احتمال واکنش بدن بیمار به پلاکت را نسبت به دریافت پروتئین‌‌های متعدد از اهدا کنندگان مختلف کاهش می‌‌دهد.

موارد مصرف پلاکت: بیماران مبتلا به سرطان خون، بیماران مبتلا به کم خونی ناشی از عملکرد مغز استخوان، بیمارانی که پیوند مغز استخوان انجام داده یا تحت درمان با داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی هستند و بیماران تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی.

از اهدای پلاکت غافل نباشیم؛ بیماران نیازمند منتظرند؛ مساله مرگ و زندگی است.