جامعهویژه

«والنسیا»ی اسپانیا الگوی شیراز برای «خرم رود»

غبار فراموشی از رودخانه خشک کنار می رود؟

نامش خرم رود است اما نه خبری از رود هست و نه خرمی.

ابراهیم اژدری

روزنامه نگار

تنها زیبایی آن سفر زمستانی پرندگان سیبری در سد نهراعظم است و در 9 ماه دیگرسال هیچ …

شهرهای متعددی در جهان هستند که مثل شیراز رودخانه فصلی یا دائمی از وسط آنها گذر می کند. اما به جرأت می توان گفت کمتر شهری مثل شیراز هست که چنین پتانسیل بزرگ گردشگری و اقتصادی را به غبار فراموشی سپرده باشد.

بهترین مشابه رودخانه خشک شیراز، کلانشهر تاریخی والنسیا درشرق اسپانیا است. در وسط این شهر قبلاً رودخانه‌ای 9 کیلومتری قرار داشت که محل عبور سیل بود. در دهه 1950 تصمیم گرفتند رودخانه را به اطراف شهر منحرف کنند و بعد از آن با بستر رودخانه خشک عظیمی رو به رو بودند که کاملاً نمی دانستند با آن چه کنند.

انتخاب این بود که آن را به یک بزرگراه چند بانده یا یک فضای عمومی باز تبدیل کنند. مسئولین این شهر پس ازتصمیم گیری ، این رودخانه را به عالی ترین فضای عمومی باز تبدیل کردند. مسیرهای دویدن، زمین‌های بازی، مسیرهای پیاده‌روی/دوچرخه‌سواری، زمین‌های بیسبال و فوتبال، حوض‌ها و فواره‌ها، فضای نمایش و…
در زیر زمین این پروژه فضایی برای پارکینگ و کانالی برای تراموا است. در سطح زمین، یک “آکواریوم زیبا و یک پارک پرپیچ‌وخم وجود دارد.
دور از ذهن نیست این تجربه موفق بهترین تجربه پیش رو برای مسئولین شهری شیراز باشد تا شهروندان شیرازی هم روزی شکوه و خرمی “خرم رود” و زنده شدن دوباره آن را نظاره گر باشند.

اگر چه با کوچکترین سرچ در جویشگر علمی فارسی”علم نت” می توان به ده ها مقاله،پایان نامه و تحقیقات و ایده دانشگاهی برای احیای رودخانه خشک یا همان خرم رود دست یافت اما می توان با ارائه فراخوان های بین ملی و جهانی، صاحب نظران را برای ارائه طرح وایده دراین خصوص دعوت کرد.
سخن ما از رودخانه خشک شیراز است، رودخانه ای که خُرم‌رود یا هفت پیلی هم به آن می گویند که در غرب شیراز از بزرگراه حسینی الهاشمی شروع شده و پس از گذر از مرکز شهر به جنوب‌شرقی ادامه وپس از گذر از کفترک در نهایت به دریاچهٔ مهارلو می پیوندد.

رودخانه ای که تنها گذر سیلاب پس از بارشهای غرب شیراز است و اگر طغیان کند خساراتش به چشم ساکنین حاشیه آن می رود،مثال بارز آن هم سیل سال 1380 که علاوه بر واحدهای مسکونی در خیابانهای ساحلی، خسارات زیادی نیز به کسبه دروازه اصفهان و خیابان تیموری وارد کرد.

متاسفانه آلودگی زیست محیطی هم در برخی از نقاط این رودخانه نیز براثر ورود فاضلابهای خانگی و صنعتی و کشاورزی و همچنین نخاله های ساختمانی و موا دصنعتی وجود دارد که امیدواریم با طرح جامعی،علاوه بر حل مشکلات این رودخانه، شاهد پویایی و نشاط و سرزندگی آن نیز باشیم.
شاردن یکی از گردشگران اروپایی است که در دوره قاجار به شیراز سفر کرده و درباره این رودخانه نوشته است در شیراز رودخانه کوچکی به نام خرم دره وجود داشت که از این شهر عبور می کرد این رودخانه معمولا در فصل تابستان خشک بود و آب آن در فصل بهار به قدری زیاد می‌شد که اغلب طغیان می کرد از این رو سدی برای محافظت شهر ساخته بودند.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا