چالش های فرهنگ آپارتمان نشینی
محمد هادی جعفرپور*نکته حائز اهمیت و سوال تکراری غالب ساکنین آپارتمان ها شیوه برخورد با شخص یا اشخاصی است که از پرداخت حق شارژ یا هزینه های مشترک امتناع میکنند.
آپارتمان نشینی و فرهنگ آپارتمان نشینی عبارتی است که سالها در جامعه ایرانی زبان به زبان می چرخد همواره با بروز هر مشکلی در مجموعه ی آپارتمانی این عبارت که طرف فرهنگ آپارتمان نشینی ندارد به زبان جاری می شود غافل از اینکه شاید گوینده همین عبارت نیز چیزی از فرهنگ آپارتمان نشینی یا مقررات آپارتمان نشینی نداند.
نکات لازم برای آشنایی با فرهنگ آپارتمان نشینی همان ضوابط ساده و ابتدایی و حداقلی روابط اجتماعی است ،اصولی نه آنچنان سخت که قابلیت اجرا نداشته باشد و نه آنچنان رویایی که دست نیافتنی تا برای تحقق آن به تحقیق و تفحص آنچنانی باشد کافیست حداقل های ضوابط و اصول اخلاقی را رعایت کنیم. اما نکاتی که ممکن است در اجرای این حداقل ها کمک کند را می توان چنین برشمرد؛ در انتخاب واحد مسکونی برای زندگی به تناسب فرهنگی همسایگان توجه کنیم که لااقل در سطح فرهنگی و روابط اجتماعی با ما اختلاف چندانی نداشته باشد سعی شود در مجموع اپارتمانی ساکن شویم که از حیث شغل و سواد یا درجه علمی با ما نزدیکی نسبی داشته باشند از جمله راهکار هایی است که میتواند زندگی آرامی را در مجموعه برای ما رقم زند. دقت در شناسایی فضای مشترک وبه اصطلاح مشاعات ساختمان و تفکیک صحیح انباری و پارکینگ اختصاصی در پیشگیری از بروز هرگونه مشکل به ما کمک میکند.
غالباً هیئت مدیره های برخی از آپارتمان ها مصوبه ای را تصویب میکند تا مالکین در اجاره دادن یا فروختن آپارتمان مورد نظر خویش نظر و رای هیئت مدیره را جلب کند اگرچه این مصوبه ممکن است با اصول و حقوق ناشی از مالکیت و اصل آزادی اراده در قراردادها مغایرت نسبی داشته باشد اما از حیث یک دست شدن مجموعه آپارتمانی قاعده قابل احترامی به نظر می رسد و بهتر است سایر هموطنان عزیز به آن توجه وعمل کنند.
در اختیار داشتن یک واحد آپارتمانی به عنوان محل سکونت می بایست واجد اوصافی باشد که حداقل آرامش نسبی را برای مالک و خانواده وی به همراه داشته باشد لذا شناسایی اعتقادات مذهبی گرایشات سیاسی اخلاقی هماهنگی و تناسب وضعیت اقتصادی همسایه ها، بُعد مسافت محل کار تا محل سکونت ،مجاورت آپارتمان با محیط های عمومی مکان های پر جمعیت شهر ،شیوه رفت و آمد به مرکز شهر ،مدرسه بچه ها دسترسی به امکانات رفاهی محدوده استقرار آپارتمان مانند بودن درمانگاهها سوپرمارکت ها و فروشگاه ها و مراکز خرید میتواند از جمله نکاتی باشد که در خرید آپارتمان میبایست به آن توجه کرد.. مهمترین نکته در خرید هر واحد مسکونی مشاوره حقوقی است لذا بهتر است فارغ از مراجعه به آژانس های املاک حتماً در خرید آپارتمان از مشاوره حقوقی بهره مند شوید .مقررات آپارتمان نشینی در ایران مقارن با سال ۱۳۴۳ و اصلاحیه آن در سال ۱۳۷۶ به تصویب رسیده ،مستند به تاریخ تصویب قانون تملک آپارتمان ها بالغ بر ۶۰ سال است که این قانون در کشور حاکم بوده و خود مبین این است که ایرانیان می بایست پس از نیم قرن آپارتمان نشینی با فرهنگ آپارتمان نشینی آشنا شده باشند، اما به جرات می توان گفت تنها شاید درصد جزئی از ساکنین آپارتمان ها از مقررات و قواعد حاکم بر آپارتمان نشینی آگاهی داشته باشد ماده یک قانون تملک آپارتمانها مالکیت در آپارتمان ها را شامل دو قسمت اختصاصی و مشترک یا مشاعی میدارد قسمتهای مشترکی که در قانون از آن یاد شده است بخش هایی از ساختمان است که غیر قابل تفکیک بوده و سهم تمام مالکین در آن به صورت مشترک جاری و ساری است راه پله ها، پشت بام مجموعه، لابی ساختمان ، آسانسور و فضای استقرار آن نحوه محاسبه هزینه های نگهداری قسمتهای مشترک ساختمان بنا به ماده ۴ قانون تملک آپارتمانها به نسبت مساحت قسمت اختصاصی هر مالک محاسبه میشود. مدیران مجموعهها با رعایت قانون تملک آپارتمانها میزان سهم هر یک از مالکین و استفاده کنندگان از فضای مشاع را مشخص میکند در صورت موافقت مالکینی که دارای اکثریت مساحت زیربنای اختصاصی در مجموعه باشد هزینه های مشترک بر اساس نرخ معینی که به تصویب مجمع عمومی میرسد معین می شود. چنانچه چگونگی استقرار حیاط ساختمان یا بالکن یا تراس مجموعه به گونهای باشد که تنها یک یا چند واحد مسکونی امکان دسترسی به آن باشد هزینه حفظ و نگهداری آن قسمت به عهده استفاده کننده یا استفاده کنندگان است مالکین واحدهای ساختمانی آپارتمان ها می توانند کلیه تصمیمات مربوط به اداره اداره امور مجموعه بین خویش قرارداد تنظیم کنند و یا اینکه بنابر قانون تملک آپارتمان ها تصمیم گیری راجع به قسمتهای مشترک ساختمان را منوط به اکثریت آرای مالکین ساختمان می کنند. ساختمانی مشمول مقررات قانون تملک آپارتمانها است که تعداد مالکین بیش از سه نفر باشد لذا مجموعههایی که ۳ مالک یا کمتر دارد را مشمول این مقررات نمیدانند .مجمع عمومی مالکین راجع به مجموعه هایی با بیش از ۳ مالک یا ۳ ساکن مرجع تصمیمگیری طرز انتخاب مدیر از طرف مالک یا مالکین و وظایف و تعهدات آن در مجمع عمومی که با حضور اکثریت مالکین تشکیل میشود صورت میگیرد. نکته حائز اهمیت و سوال تکراری غالب ساکنین آپارتمان ها شیوه برخورد با شخص یا اشخاصی است که از پرداخت حق شارژ یا هزینه های مشترک امتناع میکنند.
در چنین شرایطی بنا به ماده ۱۰مکرر قانون تملک آپارتمان از طرف مدیر یا هیات مدیره اظهارنامه ای با ذکر مبلغ بدهی و صورت ریز هزینه ها به شخص مورد نظر ابلاغ و آن مبلغ مطالبه می شود چنانچه شخص مورد نظر ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه سهم خود را نپردازد مدیر یا هیات مدیره میتواند بنا به تشخیص خود و با توجه به امکانات از دادن خدمات مشترک از قبیل شوفاژ، تهویه مطبوع ،آبگرم، برق ،گاز و غیره به فرد خاطی خودداری کند. این مقررات به معنای آن است که مدیر یا هیات مدیره میتواند کنتور برق یا آب واحدی که شخص ممتنع در آن ساکن و از پرداخت هزینه های مشترک خودداری کرده را قطع کند چنانچه شخص متخلف کماکان از پرداخت حق سهم خویش امتناع کند طبق اظهارنامه ابلاغ شده مدیر یا مدیران میتوانند از اجرائیات اداره ثبت اسناد و املاک استدعای اجرای عملیات اجرایی بنا به مفاداسناد رسمی را خواسته و مبلغ مورد نظر را از طریق توقیف حسابهای وی یا سایر طرق مقتضی مطالبه کنند.علاوه بر این در صورتی که عدم ارائه خدمات مشترک موثر نباشد مدیر یا مدیران مجموعه میتواند در مراجع قضایی از شخص ممتنع شکایت کنند،این شکایت خارج از نوبت رسیدگی و واحد بدهکار را از دریافت خدمات دولتی که به مجموع ارائه میشود محروم کنند و تا ۲ برابر مبلغ بدهی نیز میتوان وی را جریمه کرد. لازم است مدیر یا هیات مدیره در ابتدای اقدامات مذکور سند یا مستندی که نشان می دهد ایشان نماینده مجموعه هستند ارائه کنند و همراه با اظهار نامه رونوشت آن را ارسال شود..
ادامه دارد…
*وکیل پایه یک دادگستری